Wanneer je als ouder of verzorger te maken krijgt met opvoedkundige uitdagingen, kan het lastig zijn om de juiste hulpverlener te vinden. Twee termen die vaak voorbij komen zijn orthopedagoog en orthopedagoog-generalist. Maar wat is nu precies het verschil tussen deze twee? In deze blog leg ik je dat uit, zodat jij beter weet bij wie je terecht kunt voor de juiste hulp.
Wat doet een orthopedagoog?
Een orthopedagoog is een specialist in het begeleiden en behandelen van kinderen en jongeren met leer-, gedrags- en ontwikkelingsproblemen. Denk hierbij aan uitdagingen zoals ADHD, autisme, leerproblemen of emotionele problemen. Orthopedagogen richten zich niet alleen op het kind, maar ook op de omgeving, zoals het gezin en de school. Ze geven advies, doen onderzoek (zoals intelligentie- en ontwikkelingsonderzoek) en bieden begeleiding aan kinderen, ouders en leerkrachten.
Orthopedagogen hebben een universitaire opleiding Pedagogische Wetenschappen afgerond, met een specialisatie in orthopedagogiek. Na hun studie kunnen ze aan de slag in bijvoorbeeld het onderwijs, de jeugdzorg, GGZ-instellingen of bij de gemeente.
Wat is een orthopedagoog-generalist?
Een orthopedagoog-generalist (OG) heeft dezelfde basisopleiding als een orthopedagoog, maar heeft daarnaast een postdoctorale opleiding gevolgd en extra werkervaring opgedaan. Dit maakt hen register-orthopedagoog-generalist (ook wel NVO OG genoemd), wat betekent dat ze in het BIG-register zijn opgenomen. Dit is een officiële registratie voor beroepen in de gezondheidszorg.
Het grote verschil is dat een orthopedagoog-generalist bevoegd is om zelfstandig diagnostiek te doen en behandelingen uit te voeren binnen de generalistische basis GGZ (geestelijke gezondheidszorg). Ze mogen bijvoorbeeld diagnoses stellen volgens de DSM-5 (het handboek voor psychiatrische aandoeningen) en bepaalde therapievormen toepassen, zoals cognitieve gedragstherapie. Daarnaast kunnen ze behandelplannen opstellen en regiebehandelaar zijn in een behandeltraject.

Samengevat: belangrijkste verschil tussen een orthopedagoog en een orthopedagoog-generalist
| Orthopedagoog | Orthopedagoog-Generalist |
|---|---|
| Universitaire opleiding orthopedagogiek | Universitaire opleiding + postdoctorale specialisatie |
| Richt zich op begeleiding en onderzoek | Mag diagnostiek en behandeling uitvoeren |
| Geen BIG-registratie | Wel BIG-registratie (wet BIG) |
| Werkt vaak samen met andere hulpverleners | Kan als regiebehandelaar werken |
Wanneer kies je voor een orthopedagoog of een orthopedagoog-generalist?
Het kiezen tussen een orthopedagoog en een orthopedagoog-generalist hangt af van de hulpvraag.
- Voor begeleiding en advies bij opvoedingsvragen, leerproblemen of gedragsuitdagingen kun je goed terecht bij een orthopedagoog. Zij helpen bijvoorbeeld met het verbeteren van studievaardigheden, gedragsaanpak in de klas of ouderbegeleiding.
- Voor diagnostiek en behandeling van meer complexe problemen, zoals het vaststellen van een stoornis of het uitvoeren van een therapie, heb je een orthopedagoog-generalist nodig. Zeker wanneer er sprake is van psychische problematiek die in de GGZ behandeld moet worden, is een OG de juiste keuze.
Vergoeding door de zorgverzekering
Omdat een orthopedagoog-generalist BIG-geregistreerd is, worden behandelingen vaak (deels) vergoed door de zorgverzekering, zeker als het gaat om basis GGZ. Voor hulp van een orthopedagoog zonder deze registratie is vergoeding meestal afhankelijk van de gemeente of school waar de hulp wordt ingezet.

Conclusie
Hoewel de termen veel op elkaar lijken, zijn er duidelijke verschillen tussen een orthopedagoog en een orthopedagoog-generalist. De keuze hangt vooral af van de aard en ernst van de hulpvraag. Hopelijk helpt deze uitleg om een stap dichter bij de juiste ondersteuning voor jouw kind te komen.
Heb jij ervaring met een orthopedagoog of orthopedagoog-generalist? Laat het weten in de reacties hieronder!
Wil je meer lezen over orthopedagogiek? Laatst schreef ik een blog over Wat is het salaris van een orthopedagoog? en Master orthopedagogiek na het HBO: Mijn ervaring.
